Κυρίες και Κύριοι,
Ο κ. Νικόλαος Λάος, στο παρουσιαζόμενο βιβλίο του, συνδυάζει την οικονομία της πλήρως απελευθερωμένης αγοράς με μια απόλυτη θεωρία των ατομικών δικαιωμάτων και με μια ατομοκρατική απόρριψη του παρεμβατικού χαρακτήρα του κράτους. Οικοδομεί το πολιτικό του πρότυπο επάνω αφενός στην επιστημονική εξήγηση των λειτουργιών της αγοράς που μας έχει κληροδοτήσει η λεγόμενη Αυστριακή οικονομική σχολή, με χαρακτηριστικό εκπρόσωπο τον Λούντβιχ φον Μίζες, και αφετέρου στον ατομικιστικό αναρχισμό του Αμερικανού στοχαστή και επιχειρηματία Λίσαντερ Σπούνερ.
Το μοντέλο που εισηγείται ο κ. Νικόλαος Λάος δεν είναι μόνο καινοτόμο ως προς το ουσιαστικό του περιεχόμενο αλλά είναι επίσης καινοτόμο κατά την μεθοδολογία του. Αυτό συμβαίνει διότι πραγματώνει μια δημιουργική συγχώνευση των ακαδημαϊκών πεδίων της οικονομίας, της ιστορίας, της πολιτικής επιστήμης, της ηθικής φιλοσοφίας και της φυσικής επιστήμης.
Στο βιβλίο του «ΤΟ ΚΟΣΜΟΕΙΔΩΛΟ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ», ο κ. Λάος προτάσσει το δικαίωμα της ολικής εαυτο-ιδιοκτησίας ως τη μοναδική πολιτική αρχή η οποία είναι συμβατή με έναν ηθικό κώδικα ο οποίος μπορεί και δικαιούται να διεκδικήσει καθολικό κύρος – δηλαδή με μια καθολική ηθική. Κάθε πολιτική που θέτει ειλικρινά ως προτεραιότητά της την ελευθερία και την ανάπτυξη μέσα από την ελευθερία δεν μπορεί παρά να βασίζεται στην εαυτο-ιδιοκτησία. Που σημαίνει: Εσύ είσαι ο ιδιοκτήτης του εαυτού σου. Η άρνησή σου να δεχθείς αυτήν την πρόταση συνεπάγεται ότι κάποιο άλλο πρόσωπο μπορεί και νομιμοποιείται να προβάλλει ισχυρισμούς ελέγχου επάνω στη ζωή σου μεγαλύτερους απ’ ό,τι εσύ. Όμως κάθε πολιτική στάση η οποία είναι εγκεντρισμένη στην ελευθερία αναγνωρίζει ότι κανένα άλλο πρόσωπο και καμιά άλλη ομάδα προσώπων δεν μπορεί – δεν νομιμοποιείται – να είναι ιδιοκτήτης της δικής σου ζωής, ούτε βεβαίως και η ζωή κάποιου άλλου προσώπου μπορεί να είναι δική σου ιδιοκτησία.
Ένα προϊόν της ζωής σου και της ελευθερίας σου είναι η περιουσία σου. Η περιουσία σου είναι ο καρπός των κόπων σου, είναι προϊόν του χρόνου σου, της ενέργειάς σου και των ταλέντων σου. Η περιουσία σου είναι ένα μέρος της φύσης που μετέτρεψες με την εργασία σου σε αξία χρήσης. Επίσης, η περιουσία σου είναι ένα μέρος της περιουσίας κάποιου άλλου που σου την παραχώρησε στο πλαίσιο οικειοθελούς ανταλλαγής και αμοιβαίας συναίνεσης. Όταν οι άνθρωποι προβαίνουν σε εμπορικές συναλλαγές – όταν ανταλλάσσουν δηλαδή περιουσιακά στοιχεία – οδηγούνται σε καλύτερη οικονομικά θέση από εκείνη στην οποία θα βρίσκονταν εάν δεν προέβαιναν σε εμπορικές σχέσεις μεταξύ τους.
Στην ιστορία της ανθρωπότητας, πολλές φορές, χρησιμοποιούνται η βία και ο δόλος ως μέσα απόκτησης περιουσίας χωρίς την οικειοθελή συναίνεση του άλλου. Η βία και ο δόλος έχουν τις ακόλουθες εκδηλώσεις: Το να πάρεις τη ζωή κάποιου άλλου προσώπου είναι φόνος. Το να πάρεις την ελευθερία κάποιου άλλου προσώπου είναι δουλεία. Το να πάρεις την περιουσία κάποιου άλλου προσώπου είναι κλοπή. Αυτές οι πράξεις – ο φόνος, η δουλεία, και η κλοπή – είναι εκδηλώσεις δόλου και βίας, είτε διαπράττονται από ένα μεμονωμένο πρόσωπο είτε διαπράττονται από τους πολλούς σε βάρος των λίγων, είτε ακόμη κι αν διαπράττονται από φορείς θεσμικά κατοχυρωμένης εξουσίας, όπως οι πολιτικοί, οι δικαστές, οι εκπαιδευτικοί, κ.ο.κ.
Έχεις δικαίωμα να προστατεύσεις τη ζωή σου, την ελευθερία σου, και τη νομίμως αποκτηθείσα περιουσία σου από κάθε προσπάθεια που γίνεται να σου αφαιρέσουν μέρος ή και το σύνολο αυτών χωρίς την οικειοθελή σου συναίνεση. Έχεις δικαίωμα να αμυνθείς υπέρ της ζωής σου, της ελευθερίας σου, και της περιουσίας σου και να ζητήσεις τη βοήθεια και άλλων ανθρώπων για την άμυνά σου. Δεν έχεις όμως το δικαίωμα να αφαιρέσεις ζωή, ελευθερία, είτε περιουσία κάποιου άλλου ανθρώπου χωρίς την οικειοθελή του συναίνεση, ούτε έχεις το δικαίωμα να χρησιμοποιήσεις άλλους ανθρώπους – έστω και αυξημένου θεσμικού κύρους – για να κάνουν κάτι τέτοιο για λογαριασμό σου.
Μπορείς να επιλέγεις όποιον θέλεις για να είναι ηγέτης σου, αλλά δεν έχεις δικαίωμα να επιβάλλεις εσύ κυβερνήτες στη ζωή άλλων. Με άλλους λόγους, το σκεπτικό του κ. Λάου έχει ως εξής: έχεις το δικαίωμα να επιλέξεις κάποιον άλλον άνθρωπο και να του αναγνωρίσεις δικαιώματα και εξουσίες επάνω στη ζωή σου, την ελευθερία σου, και την περιουσία σου μεγαλύτερα από εκείνα τα οποία αναγνωρίζεις και διεκδικείς για τον εαυτό σου. Αλλά το γεγονός ότι εσύ επιλέγεις αυτήν την πολιτική στάση δεν σου δίνει το δικαίωμα να επιβάλλεις τον ηγέτη σου και σε άλλους ανθρώπους χωρίς την οικειοθελή τους συναίνεση. Για παράδειγμα, εσύ αισθάνεσαι ότι δεν είσαι, για κάποιον λόγο, ικανός να διαχειριστείς τα χρήματά σου μόνος και να επιλέξεις ποιες υπηρεσίες εκπαίδευσης, υγείας, και συνταξιοδοτικού προγραμματισμού θα αγοράσεις και γι’ αυτό επιλέγεις έναν ηγέτη, του δίνεις μέρος της περιουσίας σου με τη μορφή φόρων και ασφαλιστικών εισφορών, ώστε εκείνος να αγοράσει για λογαριασμό σου τις εκπαιδευτικές, υγειονομικές, και συνταξιοδοτικές υπηρεσίες που θα έχεις. Έχεις κάθε δικαίωμα να το κάνεις. Δεν έχετε δικαίωμα όμως, ούτε εσύ ούτε ο ηγέτης σου, να υποχρεώσετε όποιους ανθρώπους δεν το επιθυμούν να πληρώνουν φόρους και ασφαλιστικές εισφορές για να λάβουν από τον αρχηγό σου υπηρεσίες που δεν ζήτησαν και δεν θέλησαν. Η απάντηση είναι μία: ιδιωτικές κοινοτικές δομές βασισμένες στην ελεύθερη αυτο-οργάνωση. Γι’ αυτό, ο κ. Λάος αντιμετωπίζει τον καπιταλισμό της πλήρως απελευθερωμένης αγοράς ως την πληρέστερη έκφραση του αναρχισμού και τον αναρχισμό ως την πληρέστερη έκφραση του καπιταλισμού της πλήρως απελευθερωμένης αγοράς.
Ο τρόπος εκλογής ενός ηγέτη και η κοινωνική πλειοψηφία που τον στηρίζει δεν του δίνουν το δικαίωμα να διαχειρίζεται τη ζωή, την ελευθερία, και την περιουσία άλλων ανθρώπων χωρίς τις προϋποθέσεις της αμοιβαίας ανταλλαγής και της οικειοθελούς συναίνεσης. Πέρα από τις φαντασιακές ετικέτες που φέρουν οι διάφορες εξουσίες και πέρα από την αποδοχή που έχουν από τους υποτελείς τους οι διάφοροι φορείς εξουσίας, καμιά εξουσία δεν έχει το δικαίωμα να δολοφονεί, να υποδουλώνει, και να κλέβει. Και κάθε αφαίρεση ζωής, ελευθερίας, και περιουσίας χωρίς αμοιβαία συναίνεση και οικειοθελή ανταλλαγή είναι, αντιστοίχως, δολοφονία, δουλεία, και κλοπή. Οι διάφοροι φορείς θεσμικής εξουσίας – π.χ. πολιτικοί, δικαστές, κ.ο.κ. – είναι απλώς άνθρωποι και άρα δεν δικαιούνται να προβάλλουν ισχυρισμούς επάνω στα αγαθά της ζωής, της ελευθερίας, και της περιουσίας μεγαλύτερους απ’ ό,τι οι άλλοι άνθρωποι.
Ο κ. Λάος εισηγείται τον αναρχικό καπιταλισμό διακρίνοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο πλήρως την θέση του από κάθε εκδήλωση κρατικού καπιταλισμού και βεβαίως από κάθε μορφή σοσιαλισμού είτε γενικότερα κολεκτιβισμού. Όπως ρητώς απορρίπτει κάθε μορφή σοσιαλισμού και κολεκτιβισμού εξίσου ρητώς απορρίπτει κάθε μορφή, φανερής είτε κρυφής, διαπλοκής των ιδιωτικών επιχειρήσεων με τις κυβερνήσεις. Στο βιβλίο ΤΟ ΚΟΣΜΟΕΙΔΩΛΟ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ, καθίσταται σαφές ότι η ελεύθερη αγορά και κατ’ επέκταση η ελευθερία του ανθρώπου δεν κινδυνεύουν μόνο από τα κολεκτιβιστικά πολιτικά συστήματα αλλά κινδυνεύουν επίσης από κρατικοδίαιτους επιχειρηματίες και από τον επεκτατισμό των οικονομικών λειτουργιών του κράτους. Ο καπιταλισμός της πλήρως απελευθερωμένης αγοράς δεν είναι το πολιτικό σύστημα της πλουτοκρατίας, όπως διαδίδουν διάφοροι μηχανισμοί προπαγάνδας. Ο καπιταλισμός της πλήρως απελευθερωμένης αγοράς είναι το πολιτικό σύστημα της ατομικής ευθύνης και ελευθερίας. Στο πλαίσιο, του αναρχικού καπιταλισμού, ο επιχειρηματίας δεν έχει κανέναν πολιτικό στον οποίο μπορεί να προστρέξει για κρατική βοήθεια είτε για ανάληψη κρατικών έργων. Έχει μόνο αφενός το κεφάλαιό του στις δικές του τσέπες, ελεύθερο από κρατικές εντολές κι από κρατικούς εισπράκτορες, και αφετέρου έχει τις ικανότητές του και τις αρετές του για να προκόψει ή για να αποτύχει, ως πρόσωπο ελεύθερο και υπεύθυνο για την πορεία του στη ζωή.
Όταν ο κ. Λάος εισηγείται τον αναρχικό καπιταλισμό εισηγείται μια αναρχική δόμηση της πολιτικής οικονομίας στο πλαίσιο της οποίας όλες οι σχέσεις βασίζονται στην αμοιβαία και οικειοθελή συναίνεση των συμβαλλομένων πλευρών και τα μόνα πράγματα που απαγορεύονται είναι τα εγκλήματα κατά της ζωής, κατά της περιουσίας και κατά της ελευθερίας του ατόμου. Γι’ αυτό, ο κ. Λάος θεωρεί ως καταπάτηση των ατομικών ελευθεριών και ως ανηθικότητα το δικαίωμα του κράτους να φορολογεί για να χρηματοδοτεί την καταναγκαστική εξουσία του και τις ιδέες και τις σκοπιμότητες του κάθε κυβερνητικού παράγοντα. Για τον κ. Λάο, το κράτος δεν πρέπει να κάνει τίποτε περισσότερο από το να προστατεύει την ελευθερία του ανθρώπου και να αποτρέπει τα εγκλήματα κατά της ζωής, κατά της περιουσίας και κατά της ελευθερίας του ατόμου. Κάθε άλλη πράξη του κράτους αποτελεί για τον κ. Λάο απλώς προσβολή προς την ηθική και την ελευθερία του ατόμου.
Ο κ. Νικόλαος Λάος, στο παρουσιαζόμενο βιβλίο του, συνδυάζει την οικονομία της πλήρως απελευθερωμένης αγοράς με μια απόλυτη θεωρία των ατομικών δικαιωμάτων και με μια ατομοκρατική απόρριψη του παρεμβατικού χαρακτήρα του κράτους. Οικοδομεί το πολιτικό του πρότυπο επάνω αφενός στην επιστημονική εξήγηση των λειτουργιών της αγοράς που μας έχει κληροδοτήσει η λεγόμενη Αυστριακή οικονομική σχολή, με χαρακτηριστικό εκπρόσωπο τον Λούντβιχ φον Μίζες, και αφετέρου στον ατομικιστικό αναρχισμό του Αμερικανού στοχαστή και επιχειρηματία Λίσαντερ Σπούνερ.
Το μοντέλο που εισηγείται ο κ. Νικόλαος Λάος δεν είναι μόνο καινοτόμο ως προς το ουσιαστικό του περιεχόμενο αλλά είναι επίσης καινοτόμο κατά την μεθοδολογία του. Αυτό συμβαίνει διότι πραγματώνει μια δημιουργική συγχώνευση των ακαδημαϊκών πεδίων της οικονομίας, της ιστορίας, της πολιτικής επιστήμης, της ηθικής φιλοσοφίας και της φυσικής επιστήμης.
Στο βιβλίο του «ΤΟ ΚΟΣΜΟΕΙΔΩΛΟ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ», ο κ. Λάος προτάσσει το δικαίωμα της ολικής εαυτο-ιδιοκτησίας ως τη μοναδική πολιτική αρχή η οποία είναι συμβατή με έναν ηθικό κώδικα ο οποίος μπορεί και δικαιούται να διεκδικήσει καθολικό κύρος – δηλαδή με μια καθολική ηθική. Κάθε πολιτική που θέτει ειλικρινά ως προτεραιότητά της την ελευθερία και την ανάπτυξη μέσα από την ελευθερία δεν μπορεί παρά να βασίζεται στην εαυτο-ιδιοκτησία. Που σημαίνει: Εσύ είσαι ο ιδιοκτήτης του εαυτού σου. Η άρνησή σου να δεχθείς αυτήν την πρόταση συνεπάγεται ότι κάποιο άλλο πρόσωπο μπορεί και νομιμοποιείται να προβάλλει ισχυρισμούς ελέγχου επάνω στη ζωή σου μεγαλύτερους απ’ ό,τι εσύ. Όμως κάθε πολιτική στάση η οποία είναι εγκεντρισμένη στην ελευθερία αναγνωρίζει ότι κανένα άλλο πρόσωπο και καμιά άλλη ομάδα προσώπων δεν μπορεί – δεν νομιμοποιείται – να είναι ιδιοκτήτης της δικής σου ζωής, ούτε βεβαίως και η ζωή κάποιου άλλου προσώπου μπορεί να είναι δική σου ιδιοκτησία.
Ένα προϊόν της ζωής σου και της ελευθερίας σου είναι η περιουσία σου. Η περιουσία σου είναι ο καρπός των κόπων σου, είναι προϊόν του χρόνου σου, της ενέργειάς σου και των ταλέντων σου. Η περιουσία σου είναι ένα μέρος της φύσης που μετέτρεψες με την εργασία σου σε αξία χρήσης. Επίσης, η περιουσία σου είναι ένα μέρος της περιουσίας κάποιου άλλου που σου την παραχώρησε στο πλαίσιο οικειοθελούς ανταλλαγής και αμοιβαίας συναίνεσης. Όταν οι άνθρωποι προβαίνουν σε εμπορικές συναλλαγές – όταν ανταλλάσσουν δηλαδή περιουσιακά στοιχεία – οδηγούνται σε καλύτερη οικονομικά θέση από εκείνη στην οποία θα βρίσκονταν εάν δεν προέβαιναν σε εμπορικές σχέσεις μεταξύ τους.
Στην ιστορία της ανθρωπότητας, πολλές φορές, χρησιμοποιούνται η βία και ο δόλος ως μέσα απόκτησης περιουσίας χωρίς την οικειοθελή συναίνεση του άλλου. Η βία και ο δόλος έχουν τις ακόλουθες εκδηλώσεις: Το να πάρεις τη ζωή κάποιου άλλου προσώπου είναι φόνος. Το να πάρεις την ελευθερία κάποιου άλλου προσώπου είναι δουλεία. Το να πάρεις την περιουσία κάποιου άλλου προσώπου είναι κλοπή. Αυτές οι πράξεις – ο φόνος, η δουλεία, και η κλοπή – είναι εκδηλώσεις δόλου και βίας, είτε διαπράττονται από ένα μεμονωμένο πρόσωπο είτε διαπράττονται από τους πολλούς σε βάρος των λίγων, είτε ακόμη κι αν διαπράττονται από φορείς θεσμικά κατοχυρωμένης εξουσίας, όπως οι πολιτικοί, οι δικαστές, οι εκπαιδευτικοί, κ.ο.κ.
Έχεις δικαίωμα να προστατεύσεις τη ζωή σου, την ελευθερία σου, και τη νομίμως αποκτηθείσα περιουσία σου από κάθε προσπάθεια που γίνεται να σου αφαιρέσουν μέρος ή και το σύνολο αυτών χωρίς την οικειοθελή σου συναίνεση. Έχεις δικαίωμα να αμυνθείς υπέρ της ζωής σου, της ελευθερίας σου, και της περιουσίας σου και να ζητήσεις τη βοήθεια και άλλων ανθρώπων για την άμυνά σου. Δεν έχεις όμως το δικαίωμα να αφαιρέσεις ζωή, ελευθερία, είτε περιουσία κάποιου άλλου ανθρώπου χωρίς την οικειοθελή του συναίνεση, ούτε έχεις το δικαίωμα να χρησιμοποιήσεις άλλους ανθρώπους – έστω και αυξημένου θεσμικού κύρους – για να κάνουν κάτι τέτοιο για λογαριασμό σου.
Μπορείς να επιλέγεις όποιον θέλεις για να είναι ηγέτης σου, αλλά δεν έχεις δικαίωμα να επιβάλλεις εσύ κυβερνήτες στη ζωή άλλων. Με άλλους λόγους, το σκεπτικό του κ. Λάου έχει ως εξής: έχεις το δικαίωμα να επιλέξεις κάποιον άλλον άνθρωπο και να του αναγνωρίσεις δικαιώματα και εξουσίες επάνω στη ζωή σου, την ελευθερία σου, και την περιουσία σου μεγαλύτερα από εκείνα τα οποία αναγνωρίζεις και διεκδικείς για τον εαυτό σου. Αλλά το γεγονός ότι εσύ επιλέγεις αυτήν την πολιτική στάση δεν σου δίνει το δικαίωμα να επιβάλλεις τον ηγέτη σου και σε άλλους ανθρώπους χωρίς την οικειοθελή τους συναίνεση. Για παράδειγμα, εσύ αισθάνεσαι ότι δεν είσαι, για κάποιον λόγο, ικανός να διαχειριστείς τα χρήματά σου μόνος και να επιλέξεις ποιες υπηρεσίες εκπαίδευσης, υγείας, και συνταξιοδοτικού προγραμματισμού θα αγοράσεις και γι’ αυτό επιλέγεις έναν ηγέτη, του δίνεις μέρος της περιουσίας σου με τη μορφή φόρων και ασφαλιστικών εισφορών, ώστε εκείνος να αγοράσει για λογαριασμό σου τις εκπαιδευτικές, υγειονομικές, και συνταξιοδοτικές υπηρεσίες που θα έχεις. Έχεις κάθε δικαίωμα να το κάνεις. Δεν έχετε δικαίωμα όμως, ούτε εσύ ούτε ο ηγέτης σου, να υποχρεώσετε όποιους ανθρώπους δεν το επιθυμούν να πληρώνουν φόρους και ασφαλιστικές εισφορές για να λάβουν από τον αρχηγό σου υπηρεσίες που δεν ζήτησαν και δεν θέλησαν. Η απάντηση είναι μία: ιδιωτικές κοινοτικές δομές βασισμένες στην ελεύθερη αυτο-οργάνωση. Γι’ αυτό, ο κ. Λάος αντιμετωπίζει τον καπιταλισμό της πλήρως απελευθερωμένης αγοράς ως την πληρέστερη έκφραση του αναρχισμού και τον αναρχισμό ως την πληρέστερη έκφραση του καπιταλισμού της πλήρως απελευθερωμένης αγοράς.
Ο τρόπος εκλογής ενός ηγέτη και η κοινωνική πλειοψηφία που τον στηρίζει δεν του δίνουν το δικαίωμα να διαχειρίζεται τη ζωή, την ελευθερία, και την περιουσία άλλων ανθρώπων χωρίς τις προϋποθέσεις της αμοιβαίας ανταλλαγής και της οικειοθελούς συναίνεσης. Πέρα από τις φαντασιακές ετικέτες που φέρουν οι διάφορες εξουσίες και πέρα από την αποδοχή που έχουν από τους υποτελείς τους οι διάφοροι φορείς εξουσίας, καμιά εξουσία δεν έχει το δικαίωμα να δολοφονεί, να υποδουλώνει, και να κλέβει. Και κάθε αφαίρεση ζωής, ελευθερίας, και περιουσίας χωρίς αμοιβαία συναίνεση και οικειοθελή ανταλλαγή είναι, αντιστοίχως, δολοφονία, δουλεία, και κλοπή. Οι διάφοροι φορείς θεσμικής εξουσίας – π.χ. πολιτικοί, δικαστές, κ.ο.κ. – είναι απλώς άνθρωποι και άρα δεν δικαιούνται να προβάλλουν ισχυρισμούς επάνω στα αγαθά της ζωής, της ελευθερίας, και της περιουσίας μεγαλύτερους απ’ ό,τι οι άλλοι άνθρωποι.
Ο κ. Λάος εισηγείται τον αναρχικό καπιταλισμό διακρίνοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο πλήρως την θέση του από κάθε εκδήλωση κρατικού καπιταλισμού και βεβαίως από κάθε μορφή σοσιαλισμού είτε γενικότερα κολεκτιβισμού. Όπως ρητώς απορρίπτει κάθε μορφή σοσιαλισμού και κολεκτιβισμού εξίσου ρητώς απορρίπτει κάθε μορφή, φανερής είτε κρυφής, διαπλοκής των ιδιωτικών επιχειρήσεων με τις κυβερνήσεις. Στο βιβλίο ΤΟ ΚΟΣΜΟΕΙΔΩΛΟ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ, καθίσταται σαφές ότι η ελεύθερη αγορά και κατ’ επέκταση η ελευθερία του ανθρώπου δεν κινδυνεύουν μόνο από τα κολεκτιβιστικά πολιτικά συστήματα αλλά κινδυνεύουν επίσης από κρατικοδίαιτους επιχειρηματίες και από τον επεκτατισμό των οικονομικών λειτουργιών του κράτους. Ο καπιταλισμός της πλήρως απελευθερωμένης αγοράς δεν είναι το πολιτικό σύστημα της πλουτοκρατίας, όπως διαδίδουν διάφοροι μηχανισμοί προπαγάνδας. Ο καπιταλισμός της πλήρως απελευθερωμένης αγοράς είναι το πολιτικό σύστημα της ατομικής ευθύνης και ελευθερίας. Στο πλαίσιο, του αναρχικού καπιταλισμού, ο επιχειρηματίας δεν έχει κανέναν πολιτικό στον οποίο μπορεί να προστρέξει για κρατική βοήθεια είτε για ανάληψη κρατικών έργων. Έχει μόνο αφενός το κεφάλαιό του στις δικές του τσέπες, ελεύθερο από κρατικές εντολές κι από κρατικούς εισπράκτορες, και αφετέρου έχει τις ικανότητές του και τις αρετές του για να προκόψει ή για να αποτύχει, ως πρόσωπο ελεύθερο και υπεύθυνο για την πορεία του στη ζωή.
Όταν ο κ. Λάος εισηγείται τον αναρχικό καπιταλισμό εισηγείται μια αναρχική δόμηση της πολιτικής οικονομίας στο πλαίσιο της οποίας όλες οι σχέσεις βασίζονται στην αμοιβαία και οικειοθελή συναίνεση των συμβαλλομένων πλευρών και τα μόνα πράγματα που απαγορεύονται είναι τα εγκλήματα κατά της ζωής, κατά της περιουσίας και κατά της ελευθερίας του ατόμου. Γι’ αυτό, ο κ. Λάος θεωρεί ως καταπάτηση των ατομικών ελευθεριών και ως ανηθικότητα το δικαίωμα του κράτους να φορολογεί για να χρηματοδοτεί την καταναγκαστική εξουσία του και τις ιδέες και τις σκοπιμότητες του κάθε κυβερνητικού παράγοντα. Για τον κ. Λάο, το κράτος δεν πρέπει να κάνει τίποτε περισσότερο από το να προστατεύει την ελευθερία του ανθρώπου και να αποτρέπει τα εγκλήματα κατά της ζωής, κατά της περιουσίας και κατά της ελευθερίας του ατόμου. Κάθε άλλη πράξη του κράτους αποτελεί για τον κ. Λάο απλώς προσβολή προς την ηθική και την ελευθερία του ατόμου.
